بلندر بهتر است یا زیبراش؟ بررسی مزایا و معایب دو غول دنیای طراحی سه‌بعدی

در دنیای طراحی سه‌بعدی، وقتی کار به انتخاب ابزار ایدئال می‌رسد، بین فعالان در این حوزه یک سوال اساسی مطرح می‌شود: بلندر بهتر است یا زیبراش؟

در این مقاله از وبلاگ‌متا استودیو به سراغ بررسی این دو ابزار مهم رفتیم. در ابتدا کمی درباره زیبراش و کاربردهای آن صحبت کرده و سپس سراغ مقایسه نرم افزار بلندر و زیبراش رفته‌ایم. همچنین، نظرات افراد متخصص در این حوزه را با شما به اشتراک گذاشته‌ایم. اگر به آموزش نرم افزار بلندر فکر می‌کنید اما هنوز بین انتخاب آن و زیبراش شک دارید، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

نگاهی به زیبراش (ZBrush)

زیرراش یک نرم‌افزار قدرتمند و محبوب برای مدل‌سازی دیجیتال است. زیبراش در صنایع مختلف کاربرد دارد که عبارتند از:

صنعت فیلم و انیمیشن: از zbrush برای طراحی شخصیت‌ها، موجودات و محیط 

بازی‌های ویدیویی: طراحی مدل‌های با کیفیت و واقع‌گرایانه

هنرهای زیبا و تصویرسازی: ایجاد آثار هنری دیجیتال و مجسمه‌سازی

طراحی جواهرات: طراحی و بهینه.سازی طراحی سه‌بعدی جواهرات

معماری: ایجاد مدل‌های سه‌بعدی پیچیده از ساختمان‌ها و محیط‌های شهری

زیبراش چه مزیت‌های دارد؟

به‌طور کلی مزیت‌های زیبراش عبارتند از:

• ارائه ابزارهای پیشرفته برای اعمال جزئیات دقیق و پیچیده
• عملکرد روان برای کار روی مدل‌های پیچیده بدون افت سرعت
• امکان اضافه‌کردن بافت‌ها و جزئیات دقیق با ابزارهایی مثل Texture و Alpha 
• اضافه‌کردن ابزارها و قابلیت‌های جدید با ارائه به‌روز‌رسانی‌های منظم
• امکان تنظیم رابط کاربری با توجه به نیازهای شما

زیبراش یا بلندر؟ مساله این است!

در این بخش از محتوا این دو نرم‌افزار را از چند منظر با هم بررسی می‌کنیم. 

هزینه‌ استفاده از بلندر نسبت به زیبراش

بلندر یک ابزار رایگان و منبع باز است و تحت مجوز عمومی گنو (GNU General Public License) قرار دارد. یعنی شما می‌توانید از آن برای هر منظوری استفاده کنید و هر کاری که با استفاده از بلندر تولید می‌شود، کاملاً متعلق به خالق آن است.

در مقابل، زی‌براش یک نرم‌افزار پولی است، زیرا بیشتر برای حرفه‌ای‌ها طراحی شده است. هزینه آن ۸۹۵ دلار برای خرید دائمی یا ۱۷۹.۹۵ دلار هر ۶ ماه است. 

البته لازم به توضیح است که اگر به امکانات و فیچرهای زی‌براش علاقه‌مند هستید، خوشبختانه یک نسخه آزمایشی رایگان هم وجود دارد. علاوه بر این، شرکت سازنده این نرم افزار گزینه ارزان‌تری با ویژگی‌های کمتر به نام زی‌براش کور (ZBrush Core) ارائه می‌دهد (که به عنوان مثال ۳۲ قلم در مقابل بیش از ۳۰۰ قلم در زی‌براش دارد). همچنین نسخه رایگان و حتی محدودتر زی‌براش کور مینی (ZBrush CoreMini) هم وجود دارد که می‌توانید با زی‌براش کور مینی شروع کنید و بسته به مهارت‌ها و نیازهای خود، نرم افزار را به نسخه پولی ارتقا دهید.

سیستم‌مورد نیاز بلندر و زیبراش

برای اینکه بفهمیم بلندر بهتر است یا زیبراش، خالی از لطف نیست که سیستم مورد نیاز هر نرم افزار هم مشخص کنیم.

هر دو نرم‌افزار با گرافیک‌‌های سنگین سروکار دارند، بنابراین؛ فایل‌ها می‌توانند بسیار حجیم شوند. به همین دلیل، توصیه می‌شود که یک کامپیوتر قوی با فضای آزاد اضافی و یک کارت گرافیک خوب در صورت امکان تهیه کنید.

زیبراش (ZBrush)

یک مزیت زی براش این است که می‌تواند تنها با CPU کار کند، یعنی شما نیازی به GPU یا کارت گرافیک ندارید. داشتن یکی باعث می‌شود کامپیوتر شما بسیار سریع‌تر شود، اما زیبراش بدون آن هم به خوبی کار خواهد کرد.

• سیستم عامل: نسخه 64 بیتی ویندوز 10 یا جدیدتر
• نسخه 10.11 یا جدیدتر مک OS X
• (بر روی لینوکس کار نمی‌کند)
• رم: حداقل 4 گیگابایت لازم است؛ 6 گیگابایت یا بیشتر توصیه می‌شود.
• هارد دیسک: حداقل 8 گیگابایت فضای آزاد

بلندر (Blender)

• سیستم عامل: ویندوز 64 بیتی 10 یا جدیدتر
• مک OS X 10.13 یا جدیدتر
• در دسترس برای لینوکس
• رم: حداقل 4 گیگابایت لازم است؛ 16 گیگابایت توصیه می‌شود
• کارت گرافیک: حداقل 1 گیگابایت رم

ابزارها و ویژگی‌های زیبراش

ویژگی‌های کلی

هدف اصلی ZBrush مجسمه‌سازی است، اما عملکردهای دیگری مانند نقاشی و نقاشی بافت و همچنین قابلیت‌های رندرینگ نیز دارد. وقتی مدل‌سازی را در ZBrush آغاز می‌کنید، با یک شکل پایه که معمولاً یک توپ است شروع می‌کنید، اما می‌توانید آن را به بسیاری از اشکال از پیش ساخته شده دیگر تغییر دهید.

علاوه بر این، ZBrush دارای ابزارهایی است که فرآیند مجسمه‌سازی را آسان‌تر می‌کنند، مانند تقارن، که طی آن تغییراتی را که بر یک سمت مدل انجام می‌دهید به سمت دیگر آن نیز اعمال می‌کند.

باید دقت کنید از آنجایی که ZBrush معمولاً با قلم و تبلت نقاشی استفاده می‌شود، فشاری که بر قلم خود وارد می‌کنید شدت تغییرات را تعیین می‌کند.

قلم‌ها

ZBrush کار خود را بر اساس ترکیبی از قلم‌ها و جنبه‌های تکنیکی هندسی برای افزودن جزئیات انجام می‌دهد. توانایی ساخت مدل‌های بسیار پیچیده جذابیت اصلی ZBrush است.

از آنجایی که قلم‌ها ابزار اصلی کار در این نرم‌افزار هستند، سراغ توضیحات بیشتری درباره قلم‌ها برویم.

Standard: قلمی است که به صورت پیش‌فرض هنگام ورود به ZBrush انتخاب می‌شود. این قلم می‌تواند ماده را به بیرون یا درون، در مقیاس نسبتاً کوچک، حرکت دهد.

Move: این قلم تغییرات بزرگ‌تری ایجاد می‌کند و بخش‌های بزرگی از گل را جابه‌جا می‌کند.

:Clay BuildUp قلم پیشرفته‌تری است زیرا نیاز به کنترل بیشتری دارد. این قلم نیز گل را اضافه می‌کند، اما با نگه داشتن دکمه ماوس (یا قلم)؛ اگر به درستی کنترل نشود، می‌تواند منجر به ایجاد نوک‌های زشت در طراحی شود.

Dam Standard: برای افزودن جزئیاتی مانند چین و چروک‌ها استفاده می‌شود زیرا خطوط تمیزی در گل ایجاد می‌کند. شاید بتوان گفت مانند استفاده از خلال دندان برای افزودن جزئیات در گل واقعی است.

تنظیمات پیشرفته در زیبراش

علاوه بر تغییر بین قلم‌ها، ZBrush از تغییر دهنده‌هایی برای تغییر عملکرد آن‌ها نیز استفاده می‌کند. برای مثال، در قلم استاندارد، می‌توانید بین pinching یا inflating تغییرات را اعمال کنید.

تنظیمات پیشرفته‌تری مثل Zadd نیز وجود دارد که می‌توانید با آن نحوه عملکرد قلم را تغییر دهید. 

در مورد هندسه در طراحی‌تان، می‌توانید کیفیت یک مدل را در ZBrush با افزایش تعداد پلی‌گون‌ها تغییر دهید. به طوری که با قلم‌های بزرگ‌تر شروع می‌کنید و هنگام افزودن جزئیات سراغ قلم‌های کوچک‌تر می‌روید. به این ترتیب، می‌توانید جزئیات زیادی به مدل‌های خود اضافه کنید، تا جایی که حتی می‌توانید منافذ پوست را نیز طراحی کنید.

ابزارها و ویژگی‌های بلندر

مدل‌سازی  

مدل‌سازی روش اصلی خلق طرح یا مفهومی سه‌بعدی در بلندر است. این فرآیند به کار با چندضلعی‌ها و مش‌ها خلاصه می‌شود که با جابجا کردن و تغییر مقیاس آن‌ها تا رسیدن به شکل دلخواه صورت می‌گیرد. 

اشیاء پیش‌فرض مانند کره‌ها، صفحات، یا استوانه‌ها را می‌توان از طریق منوی افزودن اضافه و سپس به دلخواه تغییر داده یا ترکیب کنید.

در حالت مدلسازی، تنظیمات بسیاری وجود دارد که می‌توانید برای راحتی کارتان آن‌ها را تنظیم کنید. 

برای مثال، می‌توانید بین دیدن مدل به‌صورت جسم جامد یا مش و همچنین استفاده از تعدیل‌کننده‌هابرای برش، اکستروژن، افزایش اندازه مش و غیره را تغییر دهید.

مجسمه‌سازی  

محیط مجسمه‌سازی با همان اصل حاکم در زیبراش کار می‌کند: شما با یک توده اولیه شروع می‌کنید و می‌توانید با استفاده از قلم‌ها آن را شکل دهید. 

همچنین می‌توانید در فضای کاری مدلسازی شروع به کار کنید و در یک نقطه خاص به مجسمه‌سازی تغییر حالت دهید تا جزئیات را اضافه کنید. 

با این‌که این قابلیت یک مزیت خوب در کار با بلندر است، اما همچنان زیبراش تعداد بیشتری قلم در اختیارتان قرار می‌دهد.

انیمیشن  

علاوه بر ایجاد مدل، بلندر قابلیت‌های کامل برای ریگینگ و انیمیت‌کردن کاراکتر و اشیاء دیگر دارد.

 این نرم‌افزار ابزارهایی برای ردیابی حرکت، اضافه کردن صداهای هماهنگ با حرکت و غیره دارد. همچنین می‌توانید پس‌زمینه را در اطراف یک شخصیت انیمیت کنید.

شبیه‌سازی  

شبیه‌سازی به انیمیشن ذرات مانند مایعات (آب، دود و غیره) یا هر ماده سیال (گرد و غبار، آتش و غیره) اشاره دارد. 

بلندر با شبیه‌سازی‌های اسکریپتی برای این نوع مدل‌های سه‌بعدی همراه است که در آن فقط باید پارامترهایی مانند حدود، جهت‌ها و سرعت را تعیین کنید. سپس، بلندر از این اطلاعات برای رفتار شبیه‌سازی‌ها طبق خواسته شما استفاده می‌کند.

رندر  

بلندر دو موتور برای رندرینگ دارد: ایوی و سایکلز. شما حتی می‌توانید به این دو موتور، موارد بیشتری را اضافه کنید. برای یک طرح رندر شده کامل، بلندر به شما اجازه می‌دهد ویژگی‌ها و جزئیاتی مانند مواد را اضافه کنید. مواد می‌توانند بر نحوه انعکاس نور، رنگ‌ها، منابع نور (از سایه‌های متمرکز تا پراکنده) و حتی یک پس‌زمینه در صورت نیاز تاثیر بگذارند.

مقایسه بلندر و زیبراش از نظر تجربه کاربری

شاید ای مرحله، مهمترین قسمت از بررسی ما برای رسیدن به پاسخ سوال بلندر بهتر است یا زیبراش باشد. برای کار با زیبراش یا یادگیری نرم افزار بلندر به صورت حرفه‌ای، طوری که بتوانید پروژه‌های خوبی انجام دهید و درآمد داشته باشید، باید زمان زیادی صرف کنید. اگر از پیش زمینه‌ای در مدلسازی برخوردار هستید اما به نرم‌افزارهای دیگری عادت دارید، بلندر برای شما قابل فهم خواهد بود. اگر هیچ تجربه‌ای در مدلسازی رایانه‌ای ندارید، زیبراش برای شروع آسان‌تر است. در واقع، یکی از ویژگی‌های زیبراش، تسهیل انتقال از مدلسازی سنتی به دیجیتال است.

در هر صورت هر دو نرم افزار می‌توانند برای ایجاد مدل‌هایی که قرار است به صورت سه‌بعدی چاپ شوند، استفاده شوند.

بررسی تجربه کاربری زیبراش

هسته‌ی اصلی زیبراش کارهای هنری است. به همین دلیل، بسیار مهم است که حس کنید چه چیزی را مدل می‌کنید؛ تقریباً همانطور که با خمیر واقعی مدل می‌کردید. در واقع این یکی از دلایل اصلی است که زیبراش معمولاً با تبلت هنری و قلم استفاده می‌شود.

زیبراش بسیار مناسب برای مبتدیان است و حتی اگر ندانید چگونه ابزارهای آن را عوض کنید، با استفاده از برس استاندارد می‌توانید طرح یا مدلی را ایجاد کنید. همچنین، چون حالت کار زیبراش بر پایه استفاده از برس‌های مختلف برای مدلسازی خمیر است، نقطه اصلی یادگیری این است که چگونه برس‌های مختلف کار می‌کنند و چه تنظیماتی برای ایجاد چیزی که می‌خواهید در دسترس هستند.

بیشتر کاربران زیبراش از زمینه هنری می‌آیند و چون بدون نیاز به توجه بر جنبه های فنی به آن‌ها آزادی هنری می‌دهد، این برنامه را دوست دارند. از طرفی، این را هم در نظر داشته باشید که در شرایط طراحی دیجیتال شما امکان بازگشت به عقب یا زوم کردن برای اضافه شدن جزئیات بیشتر هم دارید، کاری که در هنرهای سنتی با دقت کمتری ممکن است.

بررسی تجربه کاربری بلندر

در مقابل زیبراش، بلندر بر پایه مدل‌سازی توسعه یافته و پایه مدلسازی هم هندسه است (کار با مش‌ها، حلقه‌ها و چندضلعی‌ها). به بیان دیگر نرم افزار بلندر ذاتاً فنی‌تر است؛ به همین دلیل، بلندر معمولاً با ماوس استفاده می‌شود.

بلندر دارای جریان کاری مستقیم‌تری نسبت به زیبراش است. در زیبراش، نحوه ایجاد مدل تا حد زیادی بستگی به شکل دلخواهتان دارد؛ در حالی که در بلندر شما اشیاء را اضافه می‌کنید، آن‌ها را تغییر شکل می‌دهید، اصلاح‌کننده‌ها را اضافه می‌کنید و غیره. حتی با این که بستگی به مدل دارد، جریان کاری به طور کلی برای هر پروژه در بلندر مشابه است.

با این حال، بلندر به زمان بیشتری برای یادگیری نسبت به زیبراش نیاز دارد زیرا می‌تواند کارهایی فراتر از صرفا مدلسازی انجام دهد. حتی در خود مدلسازی، می‌تواند خیلی بیشتر از مدلسازی ارگانیک انجام دهد و ابزارهای زیادی دارد. شما می‌توانید از تب‌های بالای پنجره برای تغییر فضاهای کاری استفاده کنید و هر فضای کاری مجموعه‌ای متفاوت از ابزارها دارد.

بلندر بهتر است یا زیبراش؟از زبان کاربران حرفه‌ای

با بررسی نظرات درباره این دو نرم افزار بسیار کاربردی در حوزه طراحی سه بعدی، با ایده و طرز فکر متفاوتی رو به رو خواهیم شد. در بررسی وبسایت blenderartists.org، به نظرات متفاوتی بر خورد کردیم که یک نمونه را در تصویر زیر می‌بینید.

جمع بندی

در این مقاله از وبلاگ متا استودیو مواردی را برای پاسخ به اینکه بلندر بهتر است یا زیبراش بررسی کردیم. پاسخ به این سوال کاملا نسبی است. اگر تازه کار هستید و صرفا دوست دارید تا در دنیای مدلسازی پیش بروید، شاید زیبراش گزینه مناسبی باشد. اما اگر دوست دارید تا به صورت رایگان، نرم افزاری را فرا بگیرید که در ساخت انیمیشن، بازی و سینما هم کاربرد دارد و امکاناتی فراتر از مدل‌سازی را در اختیارتان می‌گذارد، حتما سراغ بلندر بروید.